dṛṣṭānta NB 3122-123: trirūpo hetur uktaḥ / tāvatā cārthapratītir(/tāvataivārtha-) iti na pṛthag dṛṣṭānto nāma sādhanāvayavaḥ kaścid / tena nāsya lakṣaṇaṃ pṛthag ucyate gatārthatvāt // hetoḥ sapakṣa eva sattvam asapakṣāc ca sarvato vyāvṛttī rūpam uktam abhedena / punar viśeṣeṇa kāryasvabhāvayor [uktalakṣaṇayor] janmatanmātrānubandhau darśanīyāv uktau / tac ca darśayatā--- yatra dhūmas tatrāgnir asaty agnau na kvacid dhūmo yathā mahānasetarayoḥ, yatra kṛtakatvaṃ tatrānityatvam, anityatvābhāve kṛtakatvāsambhavo yathā ghaṭākāśayor iti darśanīyam / na hy anyathā sapakṣavipakṣayoḥ sadasattve yathoktaprakāre śakye darśayitum / tat kāryatāniyamaḥ kāryaliṅgasya svabhāvaliṅgasya ca svabhāvena vyāptiḥ / asmiṃś ca arthe darśite darśita eva dṛṣṭānto bhavati. etāvānmātrarūpatvāt tasya iti //
NPra 2. 3: dṛṣṭānto dvividhaḥ / sādharmyeṇa vaidharmyeṇa ca //
TSop 3.18. trilakṣaṇo hetur uktas tāvatārthapratītir iti na pṛthag dṛṣṭānto nāma sādhanāvayavaḥ kaścit / tena nāsya lakṣaṇaṃ pṛthag ucyate gatārthatvāt / hetoḥ sapakṣa eva sattvam asapakṣāc ca sarvato vyavṛttī rūpam uktam abhedena / punar aviśeṣeṇa kāryasvabhāvayor janmatanmātrānubandhau darśanīyāv uktau / rūpaśabdaḥ pratyekam abhisaṃbadhyate / hetoḥ sapakṣa eva sattvam iti sādhyenānugatam idam ekaṃ rūpam asapakṣāc ca sarvato vyāvṛttir iti sādhyanivṛttyā nivṛttir asya dvitīyaṃ rūpam uktam / abhedeneti svabhāvādihetum akṛtvā / janmatanmātre saty anubaddhau / sādhanaṃ kṛteti samāsaḥ / tac ca darśayatā [yatra] dhūmas tatrāgnir iti asaty agnau na kvacid dhūmo yathā mahānasetarayoḥ / yatra kṛtakatvaṃ tatrānityatvam anityatvābhāve kṛtakatvāsaṃbhavo yathā ghaṭākāśayor iti darśanīyam / na hy anyathā sapakṣavipakṣayoḥ sadasattve yathoktaprakāre śakye darśayitum / tatkāryatāniyamaḥ kāryaliṅgasya ca svabhāvavyāptiḥ / tasyāgnyādeḥ kāryaṃ tatkāryaṃ tasya bhāvas tatkāryatā / na hy anyathā śakyo darśyitum iti liṅgavacanavipariṇāmena sambandhanīyam // |